Phân biệt Sensei (せんせい), Senpai (先輩【せんぱい】), Kouhai (後輩)

Là người xem Anime- Manga, chắc các bạn không lạ gì với mối quan hệ bạn bè giữa Senpai và Kouhai (giữa người bề trên và bề dưới) trong xã hội Nhật Bản. Đây là 1 phần trong xã hội phân cấp Nhật Bản, tuy nhiên vẫn còn rất nhiều hiểu lầm xoay quanh khái niệm này. Hôm nay, Công ty ATM sẽ chỉ ra cho bạn cách phân biệt 3 từ Sensei, Senpai và Kouhai.

1. Senpai, Kohai, Sensei là gì?

Senpai là gì?

Senpai (先輩【せんぱい】trong tiếng Nhật có nghĩa là tiền bối dùng để gọi những người đồng nghiệp thâm niên tại công ty hoặc cũng có thể gọi những người khá trước trường học, võ đường, hoặc câu lạc bộ thể thao.

Senpai là tiền bối, cấp trên, đàn anh/chị có kinh nghiệm trong một lĩnh vực nào đó
Khi giao tiếp ta sử dụng mẫu: Gọi tên/họ + “senpai” để thể hiện sự kính trọng với họ.

Kouhai là gì ?

Kouhai, 後輩 trong tiếng Nhật có nghĩa là hậu bối, những người đồng nghiệp mới của senpai, họ là những người có cùng công việc/ lĩnh vực và có vị trí giống nhau trong xã hội.
Ví dụ: Nhân viên mới sẽ được gọi là Kouhai, học sinh năm 2 sẽ gọi học sinh năm 1 là Kouhai

Sensei là gì?

Sensei せんせい có nghĩa là tiên sinh, đây là cách gọi tôn trọng những người đã có thành tựu nhất định trong lĩnh vực nào đó (giáo dục, chính trị, nghệ thuật,…), Sensei chỉ chung cho tất cả những người dạy cái gì đó .
Ví dụ: Giáo viên được gọi là “sensei”.

2. Phân biệt giữa senpai, kohai, sensei

Nếu như bạn tìm hiểu về Nhật Bản thì Senpai và Kouhai có quan hệ mật thiết với nhau. Kohai sẽ luôn học hỏi và tôn trọng Senpai và senpai là người sẽ chia sẻ những kinh nghiệm của mình cho Kouhai. Không chỉ giới hạn trong lĩnh vực công viêc mà mối quan hệ giữa Kouhai và Senpai còn thể hiện tại trường học các senpai luôn là người hướng dẫn, giúp đỡ Kouhai hoàn thiện chính mình.

Không chỉ giới hạn trong phạm vi nhà trường mối quan hệ giữa Senpai và Kouhai còn được thể hiện tại những nơi công sở. Mối quan hệ này sẽ giúp cho công việc luôn thuận lợi và có cơ hội thăng tiến. Quá trình học hỏi lẫn nhau còn giúp cho các nhân viên trong công ty trở nên thân thiết hơn.

Kouhai, dù là người dưới nhưng không bắt buộc làm hết những gì mà Senpai muốn. Tuy nhiên, các trường hợp ngoại lệ, để tránh tính trạng Senpai bắt nạt Kouhai. Vì nhiệm vụ của Senpai là gần gũi, hướng dẫn Kouhai tại trường, nơi làm việc,... thay cho Sensei hoặc sếp nên Senpai không phải sếp. Một số điều Senpai chỉ dạy cho bạn là điều nên nghe theo, đôi khi lại ngược lại với ý muốn của sếp. Vì thế đây là lúc bạn cần tỉnh táo nhận ra có nên nghe theo Senpai của mình hay không.

Sensei là những người có sự khác biệt về tuổi tác và kinh nghiệm rất lớn đối với Senpai. Senpai chính là thầy giáo trong khi đó Senpai và Kouhai là học sinh. Với sự khác biệt này Senpai và Kouhai đều phải tỏ ra tôn trọng và học hỏi Sensei rất nhiều. Giữa Senpai và Kouhai nói chuyện với nhau thân mật và tự nhiên hơn, còn Sensei thì Kouhai và Senpai sẽ giữ chừng mực trong trao đổi, thể hiện sự tôn trọng đối với cấp trên.

3. Văn hóa ứng xử theo cấp bậc tại Nhật Bản

Quan hệ cấp bậc trên – dưới

Trong các xí nghiệp, công ty Nhật Bản việc tôn trọng cấp trên, các sensei là cực kỳ quan trọng. Theo đó cấp dưới luôn họ tuyệt đối vâng lệnh, không bao giờ cãi lại lời của cấp trên.

Khi giao tiếp đối với người lớn tuổi, người có địa vị cao, sensei,... họ sẽ tỏ ra nhún nhường, giữ chừng mực để thể hiện sự tôn kính. Như trong cuộc họp hay một sự kiện những người có cấp bậccao sẽ vào đều tiên, giới thiệu những người tham gia cũng từ cao xuống thấp.

Khi nói chuyện cũng giữ khoảng cách khi đứng giao tiếp, khi giới thiệu họ thường cúi đầu chào nhau, nếu ngươi có cấp bậc càng cao thì bạn phải cúi đầu càng thấp, tương tự những người đia vị cao sẽ khi bắt tay trước khi ra về và hãy để cho người khách quan trọng nhất bước ra khỏi phòng trước.

Quan hệ tiền bối – hậu bối

Mối quan hệ giữa senpai và kouhai khá phổ biến tại Nhật Bản. Senpai – hay tiền bối và hậu bối (kouhai) là những đàn em đi sau. Theo đó, kouhai là người dưới, kính trọng và học hỏi kinh nghiệm từ senpai, ngược lại, senpai sẽ là những người dìu dắt, hướng dẫn, chia sẻ và giúp đỡ kouhai.

Mối quan hệ này tương tự như cha mẹ và con cái rất hiển nhiên tại Nhật Bản. Kouhai có thể mong chờ từ senpai sự bảo đảm và giúp đỡ, đôi khi cả sự bảo vệ che chở. Tương tự như đối với cấp trên, Kouhai sẽ tỏ thái độ nhún nhường và tôn trọng với sempai, khi nhờ vả senpai luôn nhờ một cách lịch sự, luôn dùng những từ như: phiền, xin lỗi, cảm ơn…

4. Những lợi ích từ Senpai đối với những người đi xuất khẩu lao động Nhật Bản

Khi tham gia chương trình xuất khẩu lao động Nhật Bản việc quen biết senpai là cực kì cần thiết bởi senpai chính là người đã tham gia XKLĐ trước bạn, làm cùng xí nghiệp với mình như vậy họ sẽ là người hiểu rõ nhất về công việc, mức lương, chế độ đãi ngộ của chính xí nghiệp đó. Nếu bạn là người chuẩn bị đăng kí tham gia đơn hàng thì việc được trao đổi trực tiếp với những senpai tham gia trước đó là rất có lợi cho bạn.

Các Senpai là ví dụ cụ thể họ sẽ giải đáp giúp bạn mọi câu hỏi về xí nghiệp, địa điểm làm việc, môi trường làm việc,.... mà xí nghiệp bạn sắp sửa tham gia mà các cán bộ tuyển dụng chưa thể cung cấp cụ thể được. Từ đó bạn sẽ có thể yên tâm thi tuyển, học tốt tiếng nhật trước bay.